Dzień dobry.
To już w zasadzie pewne, że z początkiem 2022 roku 🙅🏽♀️przedsiębiorcy utracą możliwość korzystania z wykupu prywatnego, który pozwalał na sprzedaż, np.: samochodu osobowego bez żadnych podatków już po pół od wykupienia go z leasingu. Takie ograniczenie znalazło się w rządowym projekcie szerokich zmian podatkowych nazywanych Polskim Ładem, który 1 października 2021 r. został przyjęty przez Sejm. Będę o tym pisała skrótowo jako kolejną zmianę w serii „80 dni do Polskiego Ładu”.
Dzisiaj natomiast przedstawiam szczegółowo nadchodzące zmiany, bo są one istotne dla tych, którzy niebawem mają kończącą się umowę leasingu operacyjnego na samochód osobowy. Warto rozważyć wcześniejszy wykup samochodu.
Czym jest wykup prywatny? 🤷🏽♀️
Osoby fizyczne prowadzące działalność lub wspólnicy w spółce cywilnej mogą obecnie nie wprowadzać do działalności środka trwałego (najczęściej samochodu osobowego) wykupionego z leasingu. Mogą wykupić go tak, jakby robiły to prywatnie. To pozwala uniknąć opodatkowania przy odsprzedaży po upływie pół roku od wykupu. Nie ma znaczenia czy faktura wykupowa była wystawiona na dane firmowe, czy prywatne.
Likwidacja możliwości wykupu do prywatnego majątku nie jest dużym zaskoczeniem🤬
Od jakiegoś już czasu fiskus kwestionował prawidłowość wystawiania przez leasingodawców faktur wykupowych na prywatne dane przedsiębiorcy, zamiast na dane jego firmy. Dlatego zdecydowana większość finansujących odeszła od tej praktyki – obecnie tylko bardzo nieliczne firmy leasingowe nadal wystawiają faktury wykupowe na dane prywatne – cała reszta trzyma się zasady, że wykupu może dokonać przedsiębiorca, który był leasingobiorcą poprzez umieszczenie na fakturze końcowej jego numeru NIP oraz siedziby działalności.
To co prawda nadal nie powodowało konieczności ujęcia tak wykupionego przedmiotu w majątku przedsiębiorstwa, a w konsekwencji nadal pozwalało zaliczyć go do majątku prywatnego i jego sprzedaż bez podatku, ale wprowadzało już pewnego rodzaju konsternację… Zapewne chodziło o uzyskanie efektu mrożącego – mniej zorientowani leasingobiorcy mieli więcej obaw, czy mogą postąpić w ten sposób.
Zapowiedź zmian w ramach Polskiego Ładu
Rządzący byli oczywiście świadomi, że leasingobiorcy pomimo tego, że nie otrzymywali już faktur na osobę prywatną, nadal nie mieli obowiązku wprowadzania wykupionego samochodu (czy innego przedmiotu) do firmy i nadal mogli sprzedać go po pół roku na zwykłą umowę kupna-sprzedaży🚘 bez podatku.
Dlatego na początku lipca 2021 roku Ministerstwo Finansów zapowiedziało, że zaproponuje rozwiązanie zmierzające do zaliczenia przychodów ze sprzedaży poleasingowego auta, wykupionego do majątku osobistego, do przychodów działalności gospodarczej. Miało się to odbyć przy okazji szerszych zmian podatkowych, które zyskały miano Polskiego Ładu.
Tak likwiduje się wykup prywatny
Potwierdzenie tych zapowiedzi nastąpiło w dniu 26 lipca 2021 roku, kiedy rząd opublikował i przekazał do konsultacji “Projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw”
Zakłada on likwidację wykupu prywatnego poprzez poszerzenie definicji składników, których sprzedaż jest kwalifikowana do przychodów z działalności.
Okres przejściowy dla umów leasingu kończących się w 2021 r.
W pierwotnym kształcie ustawy brakowało jakichkolwiek przepisów przejściowych, co oznaczałoby, że każdy, kto wykupił już przedmiot z leasingu i zdecydowałby się na jego sprzedaż po 31 grudnia 2021 roku, musiałby wykazać przychód z działalności.
Jednak rząd uwzględnił część uwag zgłoszonych podczas konsultacji publicznych (m.in. przez Związek Polskiego Leasingu) i w projekcie skierowanym do sejmu dodał przepis „chroniący” tych, którzy wykupili już lub wykupią przedmiot do końca 2021 roku.
Niestety nie jest to rozwiązanie idealne, bo chociaż przedsiębiorcy, którzy już wykupili prywatnie przedmiot (lub zrobią to do końca roku) nie będą musieli wykazać przychodu z jego odsprzedaży w przyszłości, to jednak na lodzie pozostają aktualni leasingobiorcy, którzy zawierali umowę z myślą o skorzystaniu z wykupu prywatnego, a ich umowy skończą się dopiero w 2022 i kolejnych latach.
Sprzedaż po wykupie prywatnym a VAT
Pozostaje także kwestia VAT należnego od sprzedaży przedmiotu leasingu wykupionego prywatnie. Obecnie fiskus stoi na stanowisku, że nie trzeba go płacić sprzedając przedmiot z majątku prywatnego.
Nowe regulacje przewidują również zmianę ustalania wartości pojazdu w celu wyliczenia należnego podatku VAT w przypadku dokonywania wykupu do majątku prywatnego. Jest to kolejna w ostatnich latach niekorzystna zmiana w przepisach podatkowych, która uwzględniając obecny poziom fiskalizacji i planowane zmiany, będzie miała poważne skutki finansowe dla przedsiębiorców.
VAT od wartości, a nie wysokości raty
Ostatnia rata leasingu, kiedy podpisuje się umowę z myślą o wykupie, z reguły jest niska (najczęściej 1 proc.). Formalnie wykupujemy auto nawet za kilkaset złotych. Od tej kwoty płaci się podatek VAT w momencie przeniesienia samochodu do majątku prywatnego.
Polski Ład ma zmienić podstawę do obliczenia podatku VAT w taki sposób, że będzie on płacony od realnej wartości rynkowej, a nie od wysokości wykupu. Oznacza to tyle, że VAT przedsiębiorca zapłaci nie od np. 500 zł (wykup), lecz od np. 30 000 zł (cena rynkowa). W tym wypadku zamiast 93 zł zapłaci 5 700 zł. 😡
Pozdrawiam serdecznie 🍁🍂
Roma Kamrowska