Niegdyś organy podatkowe podchodziły do zastosowania VAT marża sceptycznie, jeżeli odsprzedaży podlegała pojedyncza usługa.
Oczywiście bezpieczniej jest, żeby odsprzedaży nie polegała jedynie sama usługa hotelowa bez świadczeń dodatkowych. Za takie świadczenia dodatkowe można jednak uznać, w świetle najnowszych interpretacji, nawet pojedynczą usługę jeżeli jej odsprzedaż nie jest jedynie przerzuceniem świadczenia 1 do 1. Należy jednak zwrócić uwagę, że podmioty pośredniczące, w naturalny sposób świadczą usługi dodatkowe w postaci:
– zaprezentowania różnych wyszukanych dla potrzeb klienta ofert,
– doborze rezerwacji najdogodniejszej dla potrzeb klienta,
– zakupie tej rezerwacji dla klienta na podstawie przedstawionych przez niego preferencji i oczekiwań,
– udzieleniem informacji klientowi przed dokonaniem wyboru w stosunku do przedstawionych klientowi, kilku starannie wyselekcjonowanych propozycji, przedstawiających wachlarz możliwych opcji, poczynając od ceny, standardu pokoju, wyżywienia, odległości od wybranej lokalizacji, dostępnych usług dodatkowych takich jak basen czy SPA,
– udzieleniu klientowi wskazówek dotyczących dostępnego na miejscu transportu i możliwości dotarcia do konkretnych lokalizacji.
Jeżeli w ramach odsprzedaży usługi hotelowej, biuro wykonuje choćby część z powyżej wymienionych czynności, to może bezpiecznie stosować VAT marża dla sprzedaży pojedynczych usług hotelowych.
Podejście organów podatkowych zmieniły pod wpływem orzecznictwa sądów administracyjnych, które powołując się na wyroki TSUE w tym zakresie, orzekały, iż w przypadku zakupu dla bezpośredniej korzyści turysty pojedynczej usługi turystycznej, przy jej odsprzedaży można zastosować rozliczenie VAT marża dla turystyki.
Do sądów administracyjnych rozstrzygających tego rodzaju sprawy istotne było orzeczenie TSUE z dnia 12 listopada 1992 r. w sprawie C-163/91 Beheermaatschappij Van Ginkel Waddinxveen BV & others v. Inspecteur der Omzetbelasting, w którym to TSUE orzekł, że art. 26 VI Dyrektywy należy interpretować w taki sposób, aby obejmował on również takich agentów turystycznych i biura podróży, które zapewniają podróżnemu jedynie zakwaterowanie, podczas gdy usługa przejazdu podróżnego nie jest przez nich wykonana. W motywach tego wyroku podkreślono, że fakt, że agent turystyczny zapewnia podróżnemu jedynie zakwaterowanie nie jest wystarczający do tego, by stwierdzić, iż usługa ta nie mieści się w zakresie stosowania artykułu 26 VI Dyrektywy. Ponadto TSUE uznał, że (…) usługa oferowana przez agenta, nawet jeśli sprowadza się do zapewnienia zakwaterowania, niekoniecznie musi być w tym przypadku ograniczona do jednego świadczenia, gdyż może obejmować, poza zakwaterowaniem, takie usługi, jak udzielanie informacji i doradztwo w sytuacji, gdy agent turystyczny przedstawia szereg ofert wakacyjnych i proponuje rezerwację noclegów. Nie ma zatem uzasadnienia dla wyłączenia takich usług z zakresu stosowania artykułu 26 VI Dyrektywy, o ile właściciel lub podmiot zarządzający nieruchomością, z którym agent zawarł umowę zgodnie z artykułem 26(l) VI Dyrektywy sam jest podatnikiem VAT.
W ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 15 lutego 2017 r., sygn. akt I FSK 1554/15 sąd orzekł, że „prawidłowo Sąd pierwszej instancji uznał, że przy interpretacji pojęcia „usługi turystycznej” zasadne jest także odwołanie się do zasad wykładni językowej i systemowej. Zgodnie ze Słownikiem języka polskiego PWN, turystyka to zorganizowane wyjazdy poza miejsce stałego zamieszkania. Z kolei w myśl art. 3 pkt 1 u.u.t. przez usługi turystyczne należy rozumieć „usługi przewodnickie, usługi hotelarskie oraz wszystkie inne usługi świadczone turystom lub odwiedzającym: W ocenie Sądu pojęcie „usług turystycznych”, jakim posługuje się u.u.t. jest tożsame z terminem wykorzystanym przez prawodawcę w art. 119 ustawy o VAT. W doktrynie podkreśla się, że skoro za wiążącą definicję usług turystycznych należy uznać definicję zawartą w u.u.t., to usługi hotelarskie byłyby również zaliczane do usług turystycznych. Jeżeli zatem usługą turystyki jest również usługa hotelarska, to także w tym przypadku znajdzie zastosowania art. 119 ustawy o VAT i w przypadku świadczenia usług hotelarskich podatnik ma prawo do zastosowania procedury VAT marża”
Analogicznie orzekł NSA w wyroku z dnia 15.02.2017 r., sygn. akt I FSK 1578/15.
Jak również wskazał WSA w wyroku z dnia 30 kwietnia 2015 r. sygn. akt III SA/Wa 2714/14 (orzeczeni potwierdzone orzeczeniem NSA I FSK 1554/15): „Także w krajowej judykaturze i w doktrynie wyrażono pogląd, że w praktyce za usługi turystyki, mogące podlegać opodatkowaniu marżą, uznaje się usługi hotelowe, nawet w sytuacji gdy są one świadczone bez usług dodatkowych związanych z organizacją czasu wypoczynku”. W ocenie WSA oraz NSA „dla kwalifikacji usługi jako usługi turystyki, o której mowa w art. 119 ustawy o VAT, nie jest konieczne spełnienie wymogu kompleksowości, rozumianego jako konieczność świadczenia obok usługi rezerwacji hotelowych obejmujących nocleg i ewentualnie śniadanie, także innych dodatkowych usług takich jak np. transport, zakup biletów wstępu, wyżywienie, czy usługa przewodnika.”
Powyższe stanowisko zostało potwierdzone przez KIS w interpretacji nr IPPP2/443-1173/14-2/MMA z dnia 11 stycznia 2019 r., w której organ stwierdził, że biorąc pod uwagę treść przepisów prawa podatkowego oraz wytyczne płynące z orzecznictwa, należy stwierdzić, że sprzedawane przez Spółkę usługi hotelowe jako samodzielna usługa, będą opodatkowane w systemie VAT-marża w myśl art. 119 ustawy o VAT (interpretacja dotyczyła podmiotu kupującego i odsprzedającego usługi hotelowe).
Analogicznie, stwierdził KIS w interpretacji z dnia 2019.08.09 nr 0115-KDIT1-2.4012.259.2019.1.AW. Organ stwierdził, że „pojedyncza usługa nabywana dla bezpośredniej korzyści turysty będzie korzystać z opodatkowania procedurą marży, w sytuacji gdy usługi świadczone przez biuro podróży (agenta) nie ograniczają się tylko do przerzucenia kosztów noclegu na klienta, ale obejmować będą również np. doradztwo, informacje w zakresie miejsca zakwaterowania.
Odnosząc powyższe uwagi do przedmiotowej sprawy stwierdzić należy, że świadczone przez Panią usługi, jako usługi nieograniczające się wyłącznie do jednego świadczenia, będą mogły podlegać opodatkowaniu według szczególnej procedury marży, o której mowa w art. 119 ust. 1 ustawy, o ile spełniony będzie warunek wynikający z ww. art. 119 ust. 3 pkt 2 ustawy, tj. w przypadku gdy działa Pani na rzecz nabywcy usługi we własnym imieniu i na własny rachunek.”
Podsumowując, w przypadku gdy działalność biura nie polega jedynie na „przerzuceniu” usługi hotelowej z wyżywieniem na klienta, ale polega na odsprzedaży tej usługi w połączeniu z doradztwem w zakresie wyboru odpowiedniej usługi dla potrzeb klienta, to zgodnie z najnowszymi interpretacjami, będzie mogła być odsprzedana w systemie VAT marża.
Jeżeli charakter działalności biura polega zatem na oferowaniu klientom (turystom) rożnych ofert noclegowych podporządkowanych ich potrzebom, na doradzaniu w wyborze najlepszej oferty czy pakietu oraz na udzielaniu związanych z tym informacji i być może również dokonywaniu rezerwacji dla klienta, to w świetle najnowszych interpretacji można zastosować do odsprzedaży tych usług VAT marżę w turystyce.
W razie pytań jesteśmy do dyspozycji J
